Avrupa Konseyi Kültür Rotaları’nın yeni adayı olan Avrasya Yolu, İtalya’nın Roma şehrinden Antalya’nın Demre ilçesine kadar 4000 km uzunluğunda bir yoldur.
Avrasya Yolu Kültür Derneği, 2020 başvuru döneminde Avrupa Kültür Rotası belgelendirmesi edinmek için başvuruda bulundu. Başvurunun onaylanması hâlinde Avrasya Yolu, diğer 38 belgelendirilmiş rotaya katılacak ve Türkiye’den belgelendirilmiş ilk rota olacaktır.
Avrasya Yolu (VEa) sürdürülebilir turizmi destekliyor:
Avrasya Yolu ağı, Via Francigena del Sud, (İtalya’nın en meşhur yürüyüş rotası), Via Egnatia, (Balkanlar’dan geçmektedir) ve Likya Yolu (Türkiye’nin en meşhur yürüyüş rotası) dahil Türkiye’deki pek çok rotayı içeriyor. Bu rotaların hepsi, dağ ve kıyı bölgelerindeki eski yollar üzerinden göz alıcı köyleri birbirine bağlayarak yürüyüşçülere yerel yiyecekleri ve şarapları tatma ve büyüleyici köy evlerinde konaklama imkânı sağlıyor.
Bir akıllı telefon uygulaması (Viaeurasia) yol üzerinde yürüyüşçüleri yönlendiriyor ve yol boyunca ilgi çekici noktaları gösteriyor. Rotayı kapsamlı, çok dilli bir internet sitesi ve rehber kitaplar destekliyor.
Doğu Akdeniz ve Balkanlar bölgesi, dünyadaki en değerli antik yol ağlarından bazılarını barındırıyor, Romalı mühendislerin kullandığı tekniklere dayalı pek çok kültür ve medeniyeti temsil ediyor. Avrasya Yolu, beş ülkeden geçen sınırlar ötesi bir kültür rotası olarak Avrupa’yı, İtalya’dan Balkanlara ve Ön Asya’ya, yani ülkemize bağlayarak kullanıcıların bu eski yollarda yürümelerini, o yolların yapımında kullanılan mühendislik becerilerini hayranlıkla inceleyebilmelerini ve doğal yaşamın bozulmadığı köyler arasında yavaş yavaş gezinmenin tadına varmalarını sağlıyor.
Avrasya Yolu, hem bir ülkenin içinde hem de ülkeler arasında karayollarının en temel karadan haberleşme altyapısını oluşturduğunu gösteriyor. Pers Kral Yolu, Roma öncesi yerel karayolu ağları, önemli Roma arterleri ve çoğunluğu sonraki medeniyetler (Bizans, Osmanlı vb.) tarafından da kullanılan diğer Roma yollarından kısımları içeriyor. Romalılar yol inşasında mükemmellik konusunda haklı bir itibara sahip olsalar da Avrasya Yolu Roma yol mühendisliğinin bir anda ortaya çıkmadığını, İmparatorluk genişledikçe Roma inşa tekniklerinin de geliştiğini ve Romalıların tasarladığı yolların Bizans ve Osmanlı yol sisteminin temelini oluşturduğunu gösteriyor.
Avrasya Yolu Kültür Derneği (CAVEa) topluluğu, Avrasya Yolu rotasını tanıtmak, araştırmak, korumak ve desteklemek için kuruldu.
CAVEa, Avrasya Yolu’nda şu rotalara yer veriyor:
- Roma’dan Barium’a (Bari) (yaklaşık 900 km) kadar VEa, Via Appia ve Via Traiana adındaki önemli Roma yollarının izini süren Via Francigena del Sud’u takip etmektedir. Bari’de, büyük Aziz Nikolaos Katedrali bulunuyor.
- Dyrrachium’dan (Duraç) itibaren VEa, Via Egnatia üzerinden Arnavutluk’u, Kuzey Makedonya’yı ve Yunanistan’ı aşarak Türkiye sınırına ulaşıyor. (yaklaşık 900 km)
- Sınırdan sonra, Hadrianapolis’ten (Edirne) başlayarak İstanbul’un kuzeyinde Boğaziçi’ne kadar Sultanlar Yolu’nu (Via Militaris’e dayanmaktadır) takip ediyor (200 km).
- Sonrasında Karadeniz kıyısından Şile’ye uzanıyor ve güneye dönerek, Hoşgörü Fermanı’nın (MS 320) dolaştırıldığı Hoşgörü Yolu’nda Nicomedia (İzmit) ve Nicaea’ya (İznik) uzanıyor (320km).
- Prusa (Bursa) ile Marmara Denizi arasındaki bir Osmanlı ticaret ağı olan Mysia Yolları’na bağlanıyor (yaklaşık 320 km);
- VEa, Marmara’dan itibaren Evliya Çelebi Yolu’nu, yani Evliya Çelebi’nin ”Seyahatname”sinde izlediği yolu takip ediyor. (416 km).
- Cotyaeum’dan (Kütahya) itibaren Frig Yolu’nu takip ederek Frig yolları ve Pers Kraliyet Yolu (260 km) üzerinden Akroenos’a (Afyon) ulaşıyor.
- Burada Antiochaea (Yalvaç) ile bağlanıyor ve Aziz Pavlus Patikasında, Pisidya Yolları üzerinden Attaleia’ya (Antalya) uzanıyor ve Via Sebaste Yolu (adını İmparator Augustus’tan almıştır) ile kesişiyor. (500 km)
- VEa, Antalya’dan itibaren İmparator Claudius’a adanmış bir anıtta listelenen yolları kullanarak Likya Yolu’nu izleyerek Myra’ya (Demre) (yaklaşık 300 km) ulaşıyor. Myra, Aziz Nikola Kilisesi’nin yanı sıra Likya Medeniyetleri Müzesi’ni de barındırıyor.
Rotanın her bir kısmı ayrı ayrı geliştirildi; her bir bölümü hazırlayanlar burada listelenmektedir.
Avrasya Yolu’nun Desteklenmesi:
Rotayı destekleyenler:
Kapsamlı internetsitemiz İngilizce, Türkçe ve Yunanca sunulmakta olup, yakında İtalyanca ve Arnavutça da eklenecektir. Rota kullanıcıları, hangi bölümleri keşfetmek isteyeceklerine karar verebilir ve kendi gezilerini planlayabilirler. Rota boyunca belediyeler, kendi sayfalarına bilgi ekleyerek yerel çekim merkezlerini ve tesisleri tanıtabilirler. Bunu rota boyunca CAVEa ile Belediyeler arasında bağlantıyı sağlamak için önemli bir yol olarak görüyoruz. İnternet sitesinde, tüm rotanın ayrıntılarını, haritaları, yükselti şemalarını, rota açıklamalarını ve konaklama veya hizmetler ile ilgili notları bulabilirsiniz. Ayrıca internet sitesinde Avrasya Yolu projesi detaylı olarak açıklanmakta, her bir yol ağı türünün, bilimsel ve yönetsel çalışmanın ve belediyelerin çalışmalarının açıklamaları sunulmaktadır.
Akıllı telefon uygulamamız (ViaEurasia, Appstore ve Playstore‘da sunulmaktadır) Arnavutluk’un Duraç şehrinden Demre ilçesine kadar tüm rotayı kapsamaktadır ve rotanın dokuz farklı öğesinden isimlerini alan bölümlere ayrılmıştır. (EAVF, Via Francigena del Sud için benzer bir uygulamaya sahiptir) Her günkü yürüyüş için uygulamada şunlar gösterilmektedir: açıklama, irtifa şeması, ilgi çekici noktalar (konaklama, tarihi sit alanları, ulaşım hizmetleri vb. dahil). Uygulama, çevrimiçi de çalışabilmesi için konum hizmetleri tarafından desteklenmektedir; kullanıcılar rota boyunca yürüyüş yolunun ve yakınlardaki ilgi çekici noktaların vb. haritasını görebilirler (15. düzeye kadar yaklaştırmalı). uygulamanın tamamı yaklaşık 2.500 ilgi çekici alanı ve 3100 km’lik yürüyüş yolunu içermektedir. Bakımı CRS Antalya ofisinden, CAVEa bireysel üyelerinin desteğiyle yapılmaktadır.
Rehberkitaplar rota için İngilizce, Türkçe ve Yunanca olarak https://www.trekkinginturkey.com/ internet sitesinde sunulmaktadır.
Rotanın resmi olarak tanınması:
Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Avrupa Konseyi’nin Kültür Rotaları programına katılmak için bir sözleşme imzalamıştır. Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı, Tanıtımlar Genel Müdür Yardımcısı Onur Gözet, Kültür Rotaları Yöneticisi Stefano Domioni’ye ve Avrasya Yolu temsilcilerine 2019 yılının Temmuz ayında İstanbul’da düzenlenen bir toplantıda Türk turizm sektörünü tanıtmıştır.
Kültür Rotaları Hakkında Genişletilmiş Kısmi Sözleşme Yönetici Sekreteri Stefano Dominioni, Avrasya Yolu’nun adaylığı hakkında basına yaptığı açıklamada şöyle demiştir: “Bu harika haber için teşekkürler. Hepinize en iyi dileklerimi sunarım.”