Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2020 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yapan Ersoy, Bakan Yardımcısı Ahmet Haluk Dursun’u saygı ve rahmetle anarak sözlerine başladı.
Dünya Turizm Örgütünün 2019 yılı Eylül ayı barometresi verilerine göre, Türkiye’nin 2018’de dünyanın en fazla turist çeken 6’ncı, en fazla turizm geliri elde eden 14’üncü ülkesi olduğunu belirten Ersoy, turist sayısının Ocak- Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,24 artarak, 41,6 milyon kişiye ulaştığını söyledi.
Aynı dönemde, turizm gelirinin yüzde 16 artarak, 26,6 milyar dolara yükseldiğini kaydeden Ersoy, kişi başı gecelik gelirin ise bir önceki yıla göre yüzde 3’lük artışla 69,8 dolar olarak gerçekleştiğini belirtti. Bakan Ersoy, turizmde kişi başı gecelik geliri önemsediklerini ve artırmaya odaklı bir yaklaşım benimsediklerini ifade etti.
Mehmet Nuri Ersoy, bu yılın 10 ayında 90 seyahat acentesine 796 milyon lira ödeme yapıldığını, yaklaşık 100 milyon lira daha ödeme yapılarak uçak yakıt desteği ödemelerinin 2019 yılı sonunda tamamlanacağını belirtti.
Türkiye’ye kruvaziyer gemi ile turist getiren A grubu seyahat acentelerine destek sağlanması amacıyla da yıl başından itibaren 7 firmaya 15,8 milyon lira ödeme yapıldığını anlatan Ersoy, şöyle konuştu:
“2019 yılından sarkan teşvik ödemelerine istinaden 2020’de 20 milyon lira ödeneğe ihtiyaç duyulmaktadır. İleriye dönük kruvaziyer rezervasyonları çok iyi gitmektedir. 2020 yılı mart ayı itibarıyla hizmete girecek olan İstanbul Galataport limanımızın, 2021 sezonu itibarıyla tam kapasiteye geçeceğini öngörüyoruz. 2022 sezonuna yetiştirilmek üzere 2020 Haziran sonuna kadar Yenikapı’da yeni bir cruise port ihalesine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımız ile birlikte çıkacağız.”
Mavi Bayrakta Üçüncüyüz
Bakan Ersoy, Türkiye’de 463 plaj, 22 marina, 15 deniz turizmi aracının Mavi Bayraklı olarak faaliyet gösterdiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
“Mavi Bayrak sıralamasında, 2019 yılında 463 plaj ile ülkemiz, dünya sıralamasında 3’üncü olmuştur. İç turizmde geçtiğimiz yıllarda sıklıkla dile getirilen ve medyada da geniş yer bulan plajlardaki yüksek ücretlerle ilgili tepkilere karşılık, turizmin yoğun olduğu bölgelerde yerel halkın da taleplerini dikkate alarak bazı formüller geliştireceğimizin sözünü vermiştik. Bu minvalde halk plajları projesini geliştirdik. Halk plajlarının ilkini Bodrum’da, ikincisini de Çeşme’de hizmete açtık. 400’er kişilik halk plajlarına girişler ücretsiz olup uygun fiyat ve yüksek hizmet standartları ile halkımız ağırlanmaktadır.”
Bakan Ersoy, 2020’de Bodrum’da bir, Antalya Kemer’de iki halk plajı daha açılacağını söyledi.
Yeni Atatürk Kültür Merkezi’nin 2020 yılı sonuna kadar tamamlanacağını belirten Ersoy, “Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu inşaatı da 2020 yılında tamamlanacak. Mutlaka 2020’de hizmete açacağız.” dedi.
İstanbul’daki Rami Kışlası’nın ihya edilmesine yönelik birinci ve ikinci etap restorasyon çalışmalarının tamamlandığını anlatan Ersoy, üçüncü etap restorasyon ve çevre düzenleme çalışmalarının en kısa sürede başlatılacağını kaydetti.
2019’da Tanıtım Bütçemizi 72 Milyon Dolara Çıktı
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, turizmde 2023 hedeflerinin 75 milyon turist, 65 milyar dolar gelir olduğunu söyledi.
Ülkenin tanıtımı ve turizm hedefleri için Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansını kurdukları hatırlatan Ersoy, “2019’da tanıtım bütçemizi 72 milyon dolara çıkardık. 2020’de ise ajansın desteğiyle 125 milyon dolarlık gelir öngörüyoruz. 55 milyon dolar biz aktaracağız. Toplam bütçesi 180 milyon dolara çıkmış oluyor. Aşamalı olarak 2021’de 200 milyon, 2022’de 210 milyon, 2023’te 220 milyon dolara çıkan bir tanıtım bütçesi olacak.” diye konuştu.
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansının ilk faydasını da Thomas Cook krizinde fazlasıyla gördüklerini dile getiren Ersoy, sektörün sorunlarını kendi içinde hallettiğini ifade etti.
Thomas Cook’un,1 Nisan-1 Kasım arasındaki 850 bin koltuk kapasitesinin yerine bir milyon 300 bin ilave koltuk koyarak sezonu kapattıklarını vurgulayan Ersoy, Easyjet’in Türk pazarına girdiğine işaret etti.
Bakanlığın, turist sayısı ve turizm gelirlerini artırmak amacıyla uzun bir aradan sonra bu yıl oldukça yoğun bir tanıtım kampanyası yürüttüğünü ifade eden Ersoy, Avrupa’nın önde gelen ve en çok izlenen televizyon kanallarında Türkiye’yi tanıtan reklam filmlerinin gösterildiğini hatırlattı.
Dünyadaki turizm büyümesinde kaynak pazarlar olarak öne çıkan Uzak Doğu ve Pasifik bölgelerinde yer alan Çin, Hindistan, Güney Kore, Japonya gibi yükselen pazarlara odaklanacaklarını anlatan Bakan Ersoy, Orta ve Doğu Avrupa’nın gelişen ekonomilerinin de yeni odak pazarları içerisine alınacağını belirtti.
Bakan Ersoy, Türkiye’yi kültür ve turizm alanında marka haline getirmek için 54 arkeolojik kazı çalışması yürütüldüğünü, bunlardan 122’sinin Türk kazı başkanlıklarınca, 32’sinin de yabancı kazı başkanlıklarınca sürdürüldüğünü dile getirdi.
Ekim ayı itibarıyla 461 kazı ve araştırma faaliyeti için 2019 yılı ödenek miktarının 38 milyon lira olduğunu kaydeden Bakan Ersoy, Bakanlığın, 2020 yılı bütçe imkânları dâhilinde bu ödenek miktarını 80 milyon liraya çıkarmayı hedeflediğini söyledi.
AB Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı kapsamında Bakanlığın, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi iş birliğinde yürüttüğü projeyle Türkiye’nin ilk milli arkeoloji enstitüsü olan “Anadolu Arkeolojisi ve Kültürel Miras Enstitüsü”nün kurulduğunu ifade eden Bakan Ersoy, 2004-2019 yılları arasında 4 bin 399 kültür varlığının Türkiye’ye iadesinin sağlandığını belirtti.
Göbeklitepe’yi geçen yıl 70 bin, bu yılın 9 ayında ise 277 bin 630 kişinin ziyaret ettiğini anlatan Bakan Ersoy, “Yıl sonunda bu rakamın 350 bin kişi seviyesine ulaşacağını öngörüyoruz.” dedi.
Milli Saraylar MüzeKart’la Gezilecek
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, 198 müze, 143 düzenlenmiş ören yeri ve Bakanlığın denetimindeki 268 özel müze ile bu alandaki faaliyetleri sürdürdüklerini dile getirerek, Bakanlığın, 2019’da 22,5 milyon lira harcama yaparak 5 yeni müzeyi hizmete açtığını söyledi.
Bakan Ersoy, şöyle devam etti:
“Ağrı Doğubeyazıt İshakpaşa Sarayı, Bitlis Ahlat Selçuklu Mezarlığı, Antalya Kaş Xanthos Örenyeri, Burdur Kibyra Örenyeri ile Çanakkale Assos Örenyeri çevre düzenlemesi ve ziyaretçi karşılama merkezi yapım çalışmaları 2019 yılı sonuna kadar tamamlanacak. 2019 yılının ilk 10 ayında, müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı yaklaşık 30,4 milyona ulaşarak tarihinde ilk defa 30 milyon seviyesini geçmiştir. Bu rakam 2018’in aynı döneminde 24,6 milyon kişi olmuştu. Müzelerimizdeki ziyaretçi sayısında geçen yıla oranla yüzde 23,5, gelirlerimizde ise yüzde 84 oranında artış sağlanmıştır. 2019 yılı sonu itibarıyla Bakanlığımıza bağlı müze ve ören yeri ziyaretçi sayısının 33 milyonun üzerinde olacağını öngörmekteyiz.”
MüzeKart’ın fiyatında bu yıl herhangi bir artış yapılmadığını ve yapılmayacağını vurgulayan Bakan Ersoy, “Milli sarayları, fiyatında herhangi değişiklik olmadan yıl başından itibaren MüzeKart kapsamına alıyoruz. Türk vatandaşları MüzeKart ile milli sarayları ziyaret edebilecek.” diye konuştu.
Milli Kütüphane Büyüyor
Bakan Ersoy, 2018’de 1162 olan kütüphane sayısının, yıl sonu itibarıyla açılacak toplam 20 kütüphaneyle 1182’ye yükseleceğini ve 20 milyonun üzerinde materyal ile hizmet verildiğini belirtti.
2020 sonuna kadar 10 kütüphanenin daha millet kıraathanesi formatında hizmet vermesinin hedeflendiğini dile getiren Ersoy, “Milli Kütüphane’mizin kapatıldığına dair bir takım spekülasyonlar yapılıyor. Bu spekülasyonları yapanlar maalesef sadece dedikodu yapıyorlar. Milli Kütüphane’miz mevcut yerinde hem de 24 saat hizmet vermeye devam ediyor. Ayrıca bırakın kapatmayı, daha da büyütüyoruz.” dedi.
45 Milyon Sinema İzleyicisi
Mehmet Nuri Ersoy, sinema sektörüne 2004’ten itibaren maddi destek sağlandığını kaydederek, ekim ayı itibarıyla Türkiye’de üretilen film sayısının 124, toplam izleyici sayısının ise 45 milyon olarak gerçekleştiğini söyledi. Ersoy, ekim ayı itibarıyla 26’sı yurt dışı, 57’si yurt içi olmak üzere, sinema alanında 83 kültürel ve sanatsal etkinliğin 25 milyon lirayla desteklendiğini ifade etti.
Yeni Sinema Kanunu ile sinema izleyici sayısının, Ekim 2018’e göre yüzde 40 artışla 8,8 milyon kişiye ulaştığını aktaran Ersoy, yerli film izlenme oranının yüzde 73 olarak gerçekleştiğini belirtti.
Sinema Müzesi Hayata Geçecek
Bakan Ersoy, “Sinema Müzesi” projesinin devam ettiğini ve İstanbul’daki Atlas Pasajı’nda açılacak müzeyi 2020’de sanat hayatına kazandıracaklarını bildirdi.
Fikri mülkiyet haklarına ilişkin de bilgiler aktaran Ersoy, bu yılın 9 ayında kitaplar için 319 milyon, sinema ve müzik yapımları ile bilgisayar oyunları için ise 2 milyon olmak üzere toplam 321 milyon bandrol satıldığını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2019 yılının 9 ayında, 499 operasyonda 1 milyon 731 bin 228 adet korsan materyal ele geçirilmiştir. Bakanlığımıza yönelik olarak piyasadaki bazı kitapların içeriğinden yola çıkarak neden bandrol verdiğimiz konusunda eleştiriler dile getirilmektedir. Bakanlığımız, eserlerin içeriğini denetleme yetkisine sahip değildir. Hiçbir eser, basılmadan önce içeriğine yönelik bir inceleme ve yaptırıma tabi tutulamaz. Bu, alenen sansür uygulaması olmakta ve Türkiye’de sansür kesinlikle yapılmamaktadır. Toplumumuzun rahatsız olduğu söz konusu eserlere yönelik kanuni bir yaptırım için vatandaşlarımızın Bakanlığımıza değil savcılığa başvurması gerekmektedir.”
Yabancı Ziyaretçilere Kültürel ve Sanatsal Etkinliklerle Ulaşmaya Çalışıyoruz
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Bakanlık olarak müzik-sahne sanatları alanında 28 senfoni ve müzik topluluğunda bin 135 sanatçı, görsel sanatlar alanında ise 3 resim heykel müzesi ile hizmet verdiklerini söyledi.
Bakan Ersoy, kültür ve sanatı turizmle buluşturmak istediklerini ve yabancı ziyaretçilere etkinliklerle ulaşmaya çalıştıklarını da ifade ederek, “Etkinliklerin gerçekleştiği bölgelerde esnafımızın da kazanç sağlamasını hedefliyoruz. Bu bağlamda, restore ettiğimiz Bodrum Kalesi Kuzey Hendeği Konser Alanı, Bodrum Antik Tiyatrosu, İzmir Çeşme Açık Hava Tiyatrosu ve Antalya EXPO Performans Alanı’nda, Haziran-Eylül aylarını kapsayan dönemde 19 etkinlik ve konser gerçekleştirdik.” dedi.
Özel Tiyatrolara Destek
Bakanlığın özel tiyatrolara olan desteği hakkında bilgi veren Bakan Ersoy, 2019 yılında 256 özel tiyatroya toplam 6 milyon 102 bin lira destek sağladıklarını ifade etti.
Türkiye’nin UNESCO nezdinde yürüttüğü çalışmalarla ”Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri”ne kaydettirdiği 17 kültürel değer ile 178 ülke arasında ilk 5 içinde yer aldığının altını çizen Mehmet Nuri Ersoy, “Aralık ayında Kolombiya’da gerçekleştirilecek UNESCO Hükümetlerarası Komite Toplantısı’nda, daha önce ulusal dosya olarak sunduğumuz geleneksel Türk okçuluğunun da görüşülerek, UNESCO ‘İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne 18’inci unsurumuz olarak kaydedilmesi beklenmektedir.” diye konuştu.
Öğrencilere 3 Dilde Eğitimle Turizme Destek
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında “Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme İşbirliği Protokolü” imzalandığını hatırlatarak, “Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde öğrenim gören öğrencilerin, otel ve işletmelerde nisan-ekim döneminde 6 ay yoğunlaştırılmış beceri eğitimlerini almalarını sağlıyoruz. Ayrıca 9’uncu sınıfta 20 saat İngilizce dil eğitimi, 10’uncu sınıfta Rusça dil eğitimi, 11’inci sınıfta ise bölge özelliğine göre Çince, Arapça, Almanca ve Fransızcadan birini seçip, 3’üncü dil eğitimini alarak mezun olacaklar.” ifadelerini kullandı.
Bakan Ersoy, mesleki ve teknik anadolu lisesi sayısının 2020 yılında 39 okul eklenerek 50’ye, 2021 yılında 100’e, 2022 yılında 150’ye, 2023 yılında ise 200’e ulaşmasının planlandığını söyledi.
Kültürel diplomasinin en önemli aktörlerinden olan Yunus Emre Enstitüsünün 48 ülkede 58 Türk Kültür Merkezi ile hizmet verdiğini dile getiren Ersoy, “2019 yılında Seul ve Dublin’de kurulan kültür merkezleri faaliyetlerine başlamış olup, Pekin, Muskat ve Abuja kültür merkezlerinin kuruluş çalışmaları devam etmektedir.” bilgisini paylaştı.
Vakıflar Genel Müdürlüğü
Vakıflar Genel Müdürlüğünün faaliyetlerini de anlatan Mehmet Nuri Ersoy, “Vakıflar Genel Müdürlüğünce 2019 yılında 4 bin 521 kişiye muhtaç aylığı bağlanmış, 20 bin 315 ailede toplam 78 bin 780 kişiye gıda yardımı yapılmış, 15 bin öğrenciye burs verilmiştir.” şeklinde konuştu.
Bakan Ersoy, bu yıl içinde TİKA aracılığıyla 60 hastane ve sağlık tesisi, 237 okul ve eğitim tesisi, 26 idari teşkilat ve sivil tesis ile 15 kültürel tesisin inşa edilip onarıldığına da işaret etti.
Sayıştay Raporu
Sayıştay raporunda yer alan iki bulguya da açıklık getiren Bakan Ersoy, şöyle konuştu:
“Bunlardan ilkinde Bakanlığımıza yönelik olarak ‘sözleşme ve şartnamelere eklenmek suretiyle ihalenin gerçekleşmesinde belirleyici olan araçların, iş bitiminde idareye teslim edilmemesi’ eleştirisi getirilmiştir. İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünce bahse konu iş ile ilgili taşıt iş bitimi taşınır kayıtlarına alınacak olup, ihale edilen yapım işi 2020 yılında kesin kabulü yapılacağından, iş bitimi söz konusu taşıtın 2021 yılında bütçe teklifinde hibe olarak yer alması sağlanacaktır.”
Bakan Ersoy, ikinci bulgunun ise “teminat mektuplarının mevzuata uygun olarak muhasebe kayıtlarına alınmaması” olduğunu aktararak, “Bu hususta da Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünce söz konusu teminat mektupları tutanakla Muğla Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne teslim edilmiştir.” değerlendirmesini yaptı.
Bakanlığı ve ilgili kuruluşlarının 2020 bütçesinin 5 milyar 127 milyon 247 bin lira olarak öngörüldüğünü belirten Ersoy, bütçenin 3 milyar 770 milyon 83 bin lirasının cari bütçe, 1 milyar 357 milyon 164 bin lirasının da yatırım bütçesi olarak planlandığını söyledi.
Mehmet Nuri Ersoy, “Cumhurbaşkanımızın milletimizi ve ülkemizi güçlü bir geleceğe taşımak idealiyle ortaya koyduğu 2023 vizyonuna katkı sağlamak amacıyla, eşsiz kültür mirasımızın korunmasını ve tanıtılmasını sağlayarak, sahip olduğumuz turizm potansiyelini gerçeğe çevirerek ve kamu diplomasisini bihakkın yerine getirerek, 2020 yılı bütçemizi en etkin ve verimli şekilde kullanmak azmindeyiz.” ifadelerini kullandı.