Yunanistan-Türkiye arasındaki deniz hudut kapılarının deniz turizmine açılması kararı 21 Şubat’ta Yunanistan Resmi Gazetesi’nde yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Pandemi sonrası yolculu ilk feribot seferi Çeşme’den Sakız Adası’na yapıldı. Ayvalık’tan Midilli adasına feribot seferlerine 15 Mart’ta, Bodrum’dan Kos ve Samos adalarındaki seferlere de Nisan ayında başlanması bekleniyor. Fethiye’den Rodos adasına seferler ise 25 Şubat’ta başlıyor.
Ege Denizi’nde Türkiye kıyılarıyla Yunanistan adaları arasında tarifeli deniz seferleri yapan ancak Çin’de başlayan ve kısa sürede küresel pandemiye dönüşen Covid 19 salgını nedeniyle Mart 2020’de karşılıklı gidiş gelişleri durdurulan feribotlar Yunanistan’ın deniz hudut kapılarını deniz turizmine açması kararının ardından son hazırlıklarını tamamlayıp, tekrar derin sulara açılmaya hazırlanıyor. Türkiye ve Yunanistan arasında pandemi döneminde de tek çalışan ve tır ile yük taşımacılığı yapan Turyol firmasının feribotu 15 Şubat’tan itibaren yolculu seferlere de başladı.
Covid-19 sürecinde ülkelerin kısıtlamalara göstermiş olduğu bağlılık, aşılamalar, son varyant Omicron ile virüsün etkisinin azalması ve artık birçok ülke insanında toplumsal bağışıklık oluşmasıyla birlikte vakalarda düşüş görülmesinin ardından dünyadaki pek çok ülke salgına karşı alınan tedbirleri gevşetti. Avrupa’da Danimarka öncülüğünde başlayan kısıtlamaların kaldırılması kararını Norveç, İsveç, Finlandiya gibi ülkeler izledi. Her geçen gün de kısıtlamaları kaldıran ülkelere bir yenisi ekleniyor. Yunanistan da yayınladığı yeni kararlar doğrultusunda 7 Şubat 2022 tarihi itibariyle Yunanistan ile Türkiye arasındaki feribot hatları seferleri ile diğer ticari ve özel yatlara uygulanan kısıtlamaları kaldırdı. Sözlü olarak açıklanan karar, 21 Şubat’ta da Yunanistan Resmi Gazetesi’nde yayınlanarak kesinleşti.
Yunanistan tarafından alınan ticari ve özel yat seferleri kararı kapsamında; geminin bayrağı ne olursa olsun taşıma kapasitesinin yüzde 50’si yolcu taşıyabilecek. Feribot firmaları bu sayının ilerleyen günlerde yüzde 80’e çıkmasını umuyor. Türkiye’den çıkış yapan tekneler için Kavala, Chios / Sakız, Lesvos / Midilli, Kos / İstanköy, Rhodes / Rodos, Samos, / Sisam, Simi / Sömbeki, Patmos, / Batnaz, Kastolorizo / Meis, Limnos /Limni imanlarına girişlerine izin verildi. Limanlar hazır olduğunda mart ve nisan ayları içinde seferler başlayacak.
Türkiye’den Yunanistan’a seyahat edecek kişilerin, Yunanistan’a girişle ilgili Yunan makamlarınca istenen koşullar ise şöyle:
Seyahat öncesinde https://travel.gov.gr/ internet sitesi üzerinden Passenger Locator Form (PLF-Yolcu Tespit Formu) doldurulmak zorunda. (Yunanistan’a giriş yapılacak tarih ile hudut kapısına ilişkin bilgiler başta olmak üzere form doldurulup, çıktıları alınmalı)
Yunanistan’a girişte beş yaş üzerindeki tüm yolcuların AB Uyumlu Aşı Sertifikası veya PCR Test Sonucu (72 saat içinde) veya Hızlı Antijen Testi Sonucu (24 saat içinde). En az iki doz aşı olduğunu belgeleyen AB uyumlu aşı sertifikası çıktısı (en az 2 doz aşı yaptırması gerekiyor, son dozun üzerinden en az 14 gün geçmiş olmalı ve son dozun yaptırıldığı tarihten itibaren dokuz aya geçmemeli. Hatırlatma dozu yani 3. Aşılarını yaptıranların süre kısıtlaması yok) veya,
PCR veya hızlı antijen testi sonucunda alınan hastalık sertifikası çıktısı (Sertifikalar ilk pozitif test sonucundan 14 gün sonra düzenlenmeli ve o tarihten itibaren 180 gün geçerli) veya,
Yunanistan’a girişten önce son 72 saat içinde yaptırılmış negatif PCR ya da son yirmi dört (24) saat içinde yaptırılmış negatif hızlı antijen test sonucu çıktısı ibraz etmesi gerekiyor.
Ayrıca, Yunanistan’a seyahat edecek kişiler sağlık algoritması çerçevesinde ve örnekleme temelinde, ülkeye girişlerinde PCR veya hızlı antijen testi (rapid test) kontrolüne tabi tutulabilecek Yunanistan, yukarıda belirtilen hususlara aykırı yolcuya 500€ ceza kesebiliyor.
TURİZMCİLER DE TURİSTLER DE MUTLU
Tüm dünyada yaşamı olumsuz etkileyen covid19 salgını en çok da turizm sektöründe faaliyet gösteren otelcisinden, esnafına, feribot işletmecisinden acentesine, rehberinden, taksicisi ve otobüsçüsüne tüm aktörleri derinden etkiledi. İki karşı kıyı arasındaki tarifeli seferleri durdurulduğu için iki yıldır bağlı bulundukları limandan demir alamayan feribot işletmecileri ise en sert şekilde etkilenen turizm aktörlerinin başında geldi. Yunanistan’ın 7 Şubat’ta limanlarını tekrar Türk deniz turizmine açması her iki kıyı tarafındaki feribot işletmecileri, acenteler ve geçim kaynağını bu işten sağlayan turizm paydaşları arasında büyük mutluluk ve heyecanla karşılandı. Mutlu olanlar arasında Rodos ve Kos adalarında yaşayan ve Türkiye’de birçok akrabaları olan soydaşlarımız, onların Türkiye’deki akrabaları, eş ve dostları da var. Ayrıca karşı kıyılarda dostluklar kuran, birlikte kadehler tokuşturup şarkılar eşliğinde eğlenen, nice güzel anılar biriktiren iki dost halkın insanları var. Yine yeni yerler keşfetmek, keşfedilmişleri tekrar gezip görmek, yöresel lezzetlerden tatmak, alışveriş yapmak isteyen birçok gezgin ruh da iki ülke arasındaki turist trafiğinin çok önemli bir parçasını oluşturan feribot seferlerinin tekrar başlamasından son derece hoşnut.
DÖVİZDEKİ KUR FARKI TÜRKLER İÇİN DEZAVANTAJ OLURKEN YUNANLILAR İÇİN AVANTAJ OLACAK
Pandemi öncesi Türk turist 2019’da Yunan adalarına tam 330 milyon Euro bırakmıştı. 2012 yılından itibaren turizm sezonu boyunca Chios / Sakız, Lesvos / Midilli, Samos / Sisam, Kastolorizo / Meis, ve Simi / Sömbeki adalarındaki limanlarda vize verilmesi uygulamasına başlanması neticesinde ülkemizden Yunanistan’a giden turist sayısında büyük bir artış yaşanmış, 2015 yıl sonu itibariyle Yunanistan’ı ziyaret eden Türk turist sayısı tarihi bir rekorla bir milyonu aşmıştı. Bu adalar ile Thasos / Taşöz, Symi, Leros ve Kalimnos gibi adaların turizmleri büyük ölçüde Türk turistlere dayanıyor. Bu adalara giden turistlerin yüzde 90’ı Türk. Özellikle bayramlarda, tatil günlerinde ve yüksek sezonda adalara akın eden Türk turisti ada esnafları da dört gözle bekliyordu. Çünkü Türkler Avrupalı turistler gibi sadece patates-salata sipariş vermiyor masaları kalamar, karides, ahtapot, mezeler ve balıkla donatıyor, yüksek bahşişler bırakıyordu. Yunan turist de özellikle Ayvalık, Çeşme, Bodrum ve Marmaris’e feribotlarla geçip hem buralarda alışveriş yapıyor hem de ülkenin farklı turizm destinasyonlarında tatil yapıyordu. Türk lirasının döviz karşısındaki değer kaybı nedeniyle bu yıl karşı kıyıdan özellikle alışveriş ve tatil için çok talep olacağı ama buna karşın Türk turistin komşu kıyılara geçişlerinde bir nebze düşüş yaşanacağı düşünülüyor.
PANDEMİDE SEFER YAPAN TEK FERİBOTTU
Mavi sularda tekrar süzülerek iki kıyıyı birleştiren, turizm ve ticaret taşımacılığı yapan feribotlar en son Mart 2020’de demir almıştı. İki yıldır iş yapamayan Ege adaları arasındaki turizm hareketinin baş aktörü feribot işletmecileri bir taraftan yüksek yatırım gerektiren sektörlerinde ayakta durmaya çalışırken, bir taraftan da kendi imkanları ve devletin de kısmi desteğiyle çalışan istihdamını korumaya çalıştı. Bu süreçte kapalı ofislere kira ödeyen, gemilerin liman bağlama ve bakım ücretleri, sabit faturalar gibi zorunlu ödemeleri yapan firmalardan bazıları süreci oldukça sancılı geçirdi. Fethiye – Rodos hattında sefer yapan bir feribot firması ise Kuşadası ve Bodrum hatlarına da girerek, hat sayısını üçe çıkardı. Türkiye’de İstanbul da dahil birçok yerde iç hat seferi yapan bir firma (TURYOL) ise tır ve yük taşımacılığı ile Ege’nin iki kıyısı (Çeşme-Sakız / Ayvalık-Midilli) arasında pandemi sürecinde de sefer yapan tek feribot işletmesi oldu.
Türkiye – Yunanistan arasında feribot işletmeciliği yapan 6 firma ile Midilli Turizm, Seyahat ve Gemi Acenteleri Birliği Genel Sekreteri pandemi sürecinde neler yaşadıklarını ve sezondan beklentilerini değerlendirdi. (Fulya Omaç)