Dünyayı kasıp kavuran ve ekonomileri de derinden sarsmaya devam eden koronavirüs salgını havacılık sektörünü felç etti. Havayolu şirketleri birbiri ardına seferlerini durdurarak uçaklarını yere indirdi. Yolcu sayılarında dünya genelinde büyük düşüşler yaşandı. Türkiye’de de tarifeli yolcu taşımacılığı da durdu. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) verilerine göre Nisan başı ilk verilerine göre dünya genelinde yolcu sayısında yüzde 80 düşüş yaşandı.IATA, COVID-19 salgınının havayolu taşımacılığında yaşattığı kriz nedeniyle 25 milyon kişinin işini kaybetme riski olduğuna dair bir rapor yayınladı. IATA ayrıca salgın nedeniyle şirketlerin gelirlerinin bu yıl 314 milyar dolar azalabileceği öngörüsünde bulundu.
Dünya genelinde yaklaşık 65,5 milyon insanın seyahat ve turizm sektörleri de dahil olmak üzere havacılık endüstrisinden geçimini sağladığı ve bunların içinde 2.7 milyon kişinin havayollarında çalıştığı belirtilerek, seyahat kısıtlamalarının üç ay sürmesi halinde, havacılık ve ilgili sektörlerde 25 milyon kişinin işsiz kalabileceği açıklandı. Buna göre; Asya Pasifik’te 11,2 milyon, Avrupa’da 5.6 milyon, Latin Amerika’da 2,9 milyon, Kuzey Amerika’da 2 milyon, Afrika’da 2 milyon ve Orta Doğu’da 900 bin kişi işini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya olduğu belirtildi. Seyahat kısıtlamaları üç ay devam ettiği takdirde, havayolu şirketlerinin 2020 yılındaki yolcu gelirleri bir önceki yıla göre yüzde 44 kayıpla 252 milyar dolar düşmesi bekleniyor. Havayollarının yaşanan krizin yaralarını sarması için hükümetleri acil mali yardım ve destek sağlamaya çağıran IATA; doğrudan finansal destek, kredi garantileri ve kurumsal tahvil piyasasına destek ve vergi muafiyeti gibi konularda havayollarının desteklenmesi gerektiğini belirtti.
Dünya genelinde hava yolu şirketleri gelir kayıpları, uçuşların azalmasıyla personel fazlalığı oluştuğu gerekçesiyle birbiri ardına personeli ücretsiz izine çıkarmaya başladı.Bunun yanı sıra, gönüllü izin teklifi, erken emekliliğin yanı sıra personel işten çıkarmalar da arttı. Koronavirüs nedeniyle çok sayıda havayolu şirketi, filolarında küçülmeye gitti. Avrupa’nın 2’nci, dünyanın ise 9’uncu en büyük hava yolu şirketi olan Lufthansa yan kuruluşu Germanwings Havayolu’nu da kapattı. Şirkette 10 bin fazla personel olacağı konuşulmaya başlandı. ABD’nin önde gelen havayolu şirketleri de koronavirüs nedeniyle zor günler geçiriyor.
Delta Havayolları da çalışanların ücretsiz izine ayrılmasını istiyor. Delta Havayolları CEO’su Ed Bastian koronavirüs pandemisinden kurtulmanın iki ila üç yılı alabileceğini söylerken ilk çeyrekte 534 milyon dolar zarar açıkladı. Delta’nın Haziran ayındaki gelirleri yüzde 90 oranında azaldı. Delta’nın toplam kapasitesi yüzde 85, yurt içi kapasite yüzde 80 ve uluslararası kapasitesi ise yüzde 90 düştü. 650’den fazla uçak park etti.Şirket genelinde işe alımlar donduruldu ve kısa süreli 37 bin çalışan ücretsiz izine ayrılırken gönüllü izin seçenekleri sunuldu.Üst yönetim için ücret indirimleri ve kurum genelinde çalışma çizelgeleri ve maaş giderleri azaltıldı. Toplam gelir, önceki yıla göre yüzde 18 düşüşle 8,6 milyar dolar, toplam birim gelir ise yüzde 13 azaldı.
Delta Havayolları dışında United Airlines da dahil olmak üzere birçok taşıyıcı, operasyonlarını nasıl küçültebileceklerini düşünmeye başladı.American Airlines eski uçaklarından daha fazlasını kaybetmeye başladı. Son iki ayda üç havayolu şirketlerinin iş gücünün dörtte birinden fazlası en az 87 bin çalışan gönüllü izinler, erken emeklilik veya çalışma saatlerini azalttı. Talepte hızlı bir iyileşme olmaması halinde havayollarının 800 ila 1000 uçak yere ineceği bununda 95 bin ila 105 bin havayolu çalışanın işinin azalmasına neden olabileceği belirtiliyor. American Airlines nisan ayında iş gücünü azaltmaya çalışırken yaklaşık 1500 pilota izin veriyor.
American Airlines pilotlarının ve uçuş görevlilerinin üçte birinden fazlası, Nisan veya Mayıs aylarında gönüllü izin alacak veya emekli olacak. Şirket, 4 bin 800 pilota gönüllü izin sunarken, 715 kişiye kısmi ücret ve tam yardımla erken emeklilik hakkı vereceği öğrenildi. Nisan ayı için gönüllü izin verilen ve geçen hafta çalışanlara açıklanan 1500 pilotu içeriyor. Rakamlar Amerikalı pilotlar tarafından açıklandı. Profesyonel Uçuş Görevlileri Derneği, 7 bin 960 üyenin toplam 25 bin 300 kişiden gönüllü izin veya erken emeklilik için kaydolduğunu söyledi. 3, 6 veya 12 aylık izinler için yaklaşık 7 bin 200 uçuş görevlisi kaydoldu ve yaklaşık 760 erken emeklilik alacak. Hem izin hem de emeklilik Mayıs ayında başlayacaktı. Uçuş görevlileri önümüzdeki aylarda kimin uçuş yapacağını, evde kalacağını ve asgari ücret alacağını koordine etmeye çalışıyor. (DHA)