Zengin mozaik ve freskleriyle İstanbul’un en önemli müzelerinden Kariye’nin camiye dönüştürülmesi kararına Brüksel ve Moskova’dan tepki gelirken, Türkiye, bu konuda kendisini eleştiren Yunanistan’a yanıt verdi.
Türkiye’nin Ayasofya’nın ardından Kariye Müzesi’ni de camiye dönüştürme kararına yönelik tepkiler devam ediyor. Avrupa Birliği (AB) Dış Politika Sözcüsü Nabila Massrali, Brüksel’in İstanbul’daki gelişmeleri takip ettiğini belirterek, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’ne (UNESCO) bağlı, “Küresel Kültürel Çeşitlilik Birliği”nin bir üyesi olarak, dinler arası ve kültürler arası diyalog konusunda sorumluluk sahibi olması gerektiğini ifade etti.
Kariye Müzesi’nin camiye dönüştürülmesi kararına bir tepki de Moskova Rus-Ortodoks Kilisesi Patrikliğinden geldi. Patrikliğin açıklamasında, Ankara’nın Kariye kararı “acı verici” ve “son derece üzücü” olarak nitelendirildi. Açıklamada, Ayasofya Camii’ne girişlerin serbest olmadığı ve Hristiyan sanatına ait şaheserlerin kapatıldığı için görülemediği belirtildi. Moskova Patrikhanesi ayrıca kadınların Ayasofya ziyaretine de sınırlama getirildiğini ifade ederek, kendilerinde “Türkiye’nin fethedilen Doğu Roma İmparatorluğu’nun mirasını ‘yabancı’ olarak gördüğü ve bu kültürü yok saydığı izleniminin doğduğunu” dile getirdi.
Öte yandan Yunanistan’ın Kariye Müzesi’nin camiye dönüştürülmesi ile ilgili eleştirilerine Türkiye Dışişleri’nden yanıt geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “kendi topraklarındaki Osmanlı mirası cami ve mescitleri kiliseye çeviren Yunanistan‘ın, diğer dinlere saygı konusunda Türkiye’ye söz söyleyecek en son ülke” olduğunu ifade etti.
Aksoy, Kariye Camii, Ayasofya Camii ve Türkiye toprakları üzerinde yer alan bütün kültür varlıklarının Türkiye‘nin mülkiyetinde olduğunu vurgulayarak, “Kültür ve tarihimizden gelen hoşgörü geleneğimiz ve uluslararası sözleşmelerden doğan hak ve sorumluluklarımız çerçevesinde tüm kültürel varlıklarımızı en titiz şekilde korumaktayız. Altını çizmek isteriz ki, bir dünya miras alanında yapılan statü değişikliği, UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme’ye aykırılık teşkil etmemektedir” dedi.
“Türk Azınlığın insan hak ve özgürlüklerini uluslararası anlaşmalara rağmen her türlü baskıcı uygulamayla kısıtlayan Yunanistan’ın bu konuda bize ders vermeye kalkması ise hadsizliktir. Yunanistan’ın tarihsel kompleksleriyle bölgede suni gündemler yaratma çabası başarısızlığa mahkumdur” ifadelerini kullanan Aksoy şöyle konuştu:
“Yunanistan’ı bir kez daha tarihiyle barışmaya ve Müslümanların kendi ülkesinde ibadetlerini yerine getirmeleri için gereken imkanları sağlamaya davet ediyoruz.”
Yunanistan Dışişleri Bakanlığından daha önce yapılan açıklamada, Türkiye’nin Kariye kararı bir “provokasyon” olarak nitelendirilmiş ve camiye dönüştürme adımının, “dünyanın her yerindeki dindar insanlara ve dünya medeniyetine ait anıtlara saygı duyan tüm uluslararası topluma karşı bir provokasyon olduğu” ifade edilmişti.(DW)